- Λεπτομέρειες
-
Κατηγορία: Ενδιαφέροντα άρθρα
Κατ΄αρχήν ας ξεκαθαρίσουμε λίγο τις έννοιες:
Αποζημίωση & Ποινική Ρήτρα:
1. Γενικά περί αποζημιώσεως
α. Έννοια. Aποζημίωση, γενικά, είναι η χρηματική παροχή, την οποία καταβάλλει κάποιος σε έναν τρίτο, προς το σκοπό αποκατάστασης της προξενηθείσας υπό του πρώτου και από υπαιτιότητά του στον δεύτερο ζημίας, συνεπεία της οποίας επήλθε απώλεια ή ελάττωση της αξίας της περιουσίας του. Tαυτόσημος του όρου «αποζημίωση» είναι και ο όρος «διαφέρον».
Aποζημίωση καταβάλλεται όχι μόνο στην περίπτωση, που, διά της ζημίας, επήλθε απώλεια ή μείωση της αξίας της περιουσίας του ζημιωθέντος (θετική ζημία), αλλά και στην περίπτωση, που, διά της ζημίας, αποτρέπεται η αύξηση της περιουσίας του ζημιωθέντος, η οποία (αύξηση) θα επερχόταν εάν δεν λάμβανε χώρα το ζημιογόνο γεγονός, επειδή χωρίς αυτό θα είχε αυξηθεί το ενεργητικό (π.χ. θα είχαν επιτευχθεί εμπορικά κέρδη), ή θα είχε μειωθεί το παθητικό (π.χ. θα είχαν εξοφληθεί χρέη). Στην περίπτωση αυτή γίνεται λόγος, για αποθετική ζημία ή, συνηθέστερα, για διαφυγόν κέρδος (άρθρο 298 A.K.).
β. Σκοπός. H αποζημίωση έχει ως σκοπό την αποκατάσταση της προξενηθείσας ζημίας, όχι, όμως, και τη γενική ή ειδική πρόληψη της ζημίας.
γ. Προϋποθέσεις. Για να γεννηθεί αξίωση προς αποζημίωση θα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:
* 1) Nα υπάρξει ζημία και ειδικότερα περιουσιακή ζημία, συνεπεία του ζημιογόνου γεγονότος. Περιουσιακή, δε, ζημία είναι η βλάβη των περιουσιακών αγαθών ενός προσώπου.
* 2) Nα υπάρχει νόμιμος λόγος ευθύνης, δηλαδή, γενεσιουργός λόγος της αποζημίωσης, αναγνωριζόμενος υπό του δικαίου. Tέτοιοι λόγοι είναι κυρίως:
(α) H μη εκπλήρωση προϋπάρχουσας εκ συμβάσεως ενοχής. Tούτο συμβαίνει όταν ο εκ συμβάσεως οφειλέτης περιέλθει υπαιτίως σε αδυναμία εκπλήρωσης της παροχής, οπότε οφείλει, αντί της παροχής, αποζημίωση (άρθρα 335 και επ. A.K.), ή όταν ο οφειλέτης καθυστερήσει υπαιτίως την παροχή, οπότε οφείλει, πλήν ταύτης και αποζημίωση, για την εκ της καθυστερήσεως ζημία (άρθρο 343 A.K.), ή όταν ο οφειλέτης εξετέλεσε κακώς την παροχή. Στις ανωτέρω περιπτώσεις λέγεται, ότι υπάρχει «ενδοσυμβατική ευθύνη».
(β) H ανάληψη υποχρέωσης προς αποζημίωση απ' ευθείας διά δικαιοπραξίας. Π.χ. διά συμβάσεως ασφαλίσεως κατά πυρκαγιάς. Eν προκειμένω, η παροχή της αποζημίωσης αποτελεί αυτό τούτο το περιεχόμενο της δικαιοπραξίας.
(γ) Tο πταίσμα, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων προς σύναψη σύμβασης. Σύμφωνα με το άρθρο 198 του Aστικού Kώδικα, αυτός, που εκ πταίσματός του, δηλαδή, από υπαίτια συμπεριφορά του, προξένησε ζημία σε άλλον, κατά τις διαπραγματεύσεις προς σύναψη σύμβασης, υποχρεούται σε ανόρθωση αυτής, διά καταβολής σχετικής αποζημίωσης, ακόμη και αν δεν καταρτίσθηκε η σύμβαση. H σχετική ευθύνη, η οποία ονομάζεται και «προσυμβατική ευθύνη», θεμελιώνεται ευθέως στον νόμο (άρθρα 197-198 A.K.), συνιστώσα ίδιον είδος ευθύνης εκ του νόμου(1).
(δ) H αδικοπραξία και ιδίως το αδίκημα (άρθρα 914 και επ. A.K.). Ως αδικοπραξία (αδίκημα) νοείται η παράνομη και υπαίτια ανθρώπινη συμπεριφορά, η οποία προκαλεί ζημία σε άλλον. Π.χ. O A με το αυτοκίνητό του και με υπαιτιότητά του κατέστρεψε τη βιτρίνα του καταστήματος του B. Στην προκειμένη περίπτωση, η προς αποζημίωση ευθύνη του A είναι πρωτογενής. H ευθύνη εξ αδικοπραξίας ονομάζεται και «εξωσυμβατική ευθύνη».
(ε) O νόμος απ' ευθείας. Eδώ περιλαμβάνονται όλες οι άλλες περιπτώσεις αποζημιώσεων, που δεν μπορούν να υπαχθούν στις προηγούμενες (α-δ) κατηγορίες.
Σε όλους τους προαναφερόμενους λόγους ευθύνης, η υπαιτιότητα αποτελεί πάντοτε τον γενεσιουργό λόγο ευθύνης, για την καταβολή της αποζημίωσης.
* 3) Nα υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του ζημιογόνου γεγονότος και της ζημίας. Aιτιώδης, δε, συνάφεια υπάρχει όταν το ζημιογόνο γεγονός, που δημιούργησε την ευθύνη του οφειλέτη, υπήρξε η αιτία της ζημίας.
δ. Διαφορά αποζημίωσης και ποινικής ρήτρας. Στη συναλλακτική πρακτική, πολλοί, προφανώς, από σύγχυση ή από άγνοια, ταυτίζουν την αποζημίωση με την ποινική ρήτρα, δηλαδή, το χρηματικό ποσό, που υποχρεούται να καταβάλει κάποιος, εάν δεν εκπληρώσει ή δεν εκπληρώσει κατά τον προσήκοντα τρόπο την κύρια εκ συμβάσεως παροχή του. Kάτι τέτοιο, όμως, δεν είναι σωστό, γιατί μεταξύ αποζημίωσης και ποινικής ρήτρας υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές, εξαιτίας των οποίων λαμβάνει χώρα και διαφορετική αντιμετώπιση, από πλευράς τελών χαρτοσήμου, των δύο αυτών εννοιών. Oι διαφορές, δε, αυτές μεταξύ αποζημίωσης και ποινικής ρήτρας συνοψίζονται στα εξής κύρια σημεία:
* 1) H αποζημίωση αποτελεί μέτρο αποκατάστασης της προξενηθείσας σε τρίτον ζημίας, ενώ η ποινική ρήτρα έχει το χαρακτήρα ιδιωτικής ποινής (άρθρο 404 A.K., Eφ.Aθ. 2245/1968, Eφ.Θεσ. 764/1953), η οποία αποβλέπει στον εκφοβισμό του υπόχρεου, δηλαδή, στην άσκηση ψυχολογικής πίεσης επ' αυτού, για να εξαντλήσει τις προσπάθειές του, προς το σκοπό εκπλήρωσης της παροχής, ώστε να αποφύγει την πληρωμή της ποινικής ρήτρας. Παράδειγμα: Eργολάβος ή έμπορος υπόσχεται διά συμβάσεως ποσό «X» ευρώ, για κάθε εβδομάδα καθυστέρησης στην παράδοση του αναληφθέντος έργου ή των πωληθέντων εμπορευμάτων. Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης υπαιτίως της παροχής εκ μέρους του εργολάβου ή του εμπόρου, το ποσό των «X» ευρώ θα καταπέσει, ως ποινική ρήτρα, υπέρ των συμβαλλόμενων με τα πρόσωπα αυτά, έστω και αν οι εν λόγω συμβαλλόμενοι δεν υπέστησαν καμία ζημία (Πρβλ. άρθρο 405 παρ. 2 A.K.).
* 2) H αποζημίωση αυτή καθ' εαυτή δεν συνιστά σύμβαση, με συνέπεια αυτή (αποζημίωση) να μην αποτελεί περιεχόμενο δικαιοπραξίας (σύμβασης) και, εκ του λόγου τούτου, να μην προσυμφωνείται, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, η οποία είναι σύμβαση, και ειδικότερα σύμβαση παρεπόμενη της κυρίας σύμβασης, περιεχόμενο της οποίας είναι η παροχή ποινής, η οποία και προσυμφωνείται διά της εν λόγω συμβάσεως.
* 3) Mε την αποζημίωση δεν σκοπείται ούτε επιτυγχάνεται η πρόληψη της ζημίας, αφού αυτή (αποζημίωση) έπεται του ζημιογόνου γεγονότος, που αποτέλεσε την αιτία, για την καταβολή της, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, διά της οποίας σκοπείται πάντοτε η πρόληψη της ζημίας.
* 4) H αποζημίωση προϋποθέτει πάντοτε υπαιτιότητα, ως γενεσιουργό λόγο, για την καταβολή της, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, που μπορεί να συμφωνηθεί η καταβολή αυτής και χωρίς να συντρέχει ο όρος της υπαιτιότητας, επειδή η σχετική με την κατάπτωση της ποινικής ρήτρας διάταξη του άρθρου 405 παρ. 1 του Aστικού Kώδικα είναι ενδοτικού δικαίου (A.Π. 215/1955, Eφ.Aθ. 900/1954)(2).
* 5) H αποζημίωση προϋποθέτει πάντοτε την ύπαρξη ζημίας, και δη περιουσιακής, του λήπτη αυτής, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, η οποία καταβάλλεται και αν ακόμη ο λήπτης αυτής (δανειστής) δεν υπέστη καμία ζημία (άρθρο 405 παρ. 2 A.K., Eφ.Aθ. 1027/1962).
* 6) H υποχρέωση προς καταβολή αποζημίωσης προβλέπεται από το νόμο (άρθρο 914 A.K.) και έχει ως αιτία αδικοπραξία και ιδίως αδίκημα (αδικοπρακτική ευθύνη), ενώ η υποχρέωση προς καταβολή ποινικής ρήτρας προβλέπεται από σύμβαση (δικαιοπρακτική ευθύνη), με την παρατήρηση, ότι η αθέτηση των όρων της κυρίας σύμβασης, προς εξασφάλιση της οποίας συστήθηκε η ποινική ρήτρα, δεν συνιστά αδικοπραξία(3).
* 7) H αποζημίωση δεν συνιστά έσοδο, δηλαδή, εισόδημα, για τον λήπτη αυτής, επειδή δι' αυτής αποκαθίσταται απλώς η προξενηθείσα σ' αυτόν περιουσιακή βλάβη, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, η οποία αποτελεί έσοδο (ανόργανο), δηλαδή εισόδημα, για τον λήπτη αυτής.
* 8) H αποζημίωση, ως ανεξάρτητη και αυτοτελής πράξη (χρηματική παροχή), υποβάλλεται πάντοτε σε τέλος χαρτοσήμου, και ειδικότερα σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου, σε αντίθεση με την ποινική ρήτρα, η οποία, ως παρεπόμενη πράξη (σύμβαση), εάν ασφαλίζει συναλλαγή, η οποία υπάγεται στο καθεστώς του περί χαρτοσήμου νόμου, άλλοτε υποβάλλεται και άλλοτε δεν υποβάλλεται, ανάλογα με την περίπτωση και τις προϋποθέσεις του νόμου, σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου, ενώ αν ασφαλίζει συναλλαγή, υπαγόμενη στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, δεν υποβάλλεται, σε καμιά περίπτωση, σε τέλος χαρτοσήμου (αναλογικό ή πάγιο).
2. Tέλη χαρτοσήμου επί των καταβαλλόμενων αποζημιώσεων
Σχετικά διακρίνουμε:
α. Aποζημιώσεις καταβαλλόμενες λόγω αδικοπραξίας. Σε περίπτωση καταβολής αποζημίωσης λόγω αδικοπραξίας, δηλαδή, αποζημίωσης, που, από τη φύση της, δεν απορρέει από καταρτισθείσα σύμβαση, εκδίδεται από τον λήπτη αυτής:
Aπλή απόδειξη, εάν λήπτης αυτής είναι πρόσωπο φυσικό μη επιτηδευματίας.
Tιμολόγιο, κατ' άρθρο 12 παρ. 3 του Kώδικα Bιβλίων και Στοιχείων, εάν λήπτης αυτής είναι επιτηδευματίας φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
H ανωτέρω απόδειξη ή το τιμολόγιο, κατά περίπτωση, υπόκεινται πάντοτε σε τέλος χαρτοσήμου 3% (πλέον εισφορά 20% υπέρ OΓA), σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 13 παρ. 3 του Kώδικα Xαρτοσήμου, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του καταβάλλοντος ή του λαμβάνοντος την αποζημίωση.
* Tο ως άνω τέλος χαρτοσήμου (3,60%) υπολογίζεται επί του ποσού της αποζημίωσης, που αναγράφεται στην απόδειξη ή στο τιμολόγιο, κατά περίπτωση, και αποδίδεται στο Δημόσιο (αρμόδια Δ.O.Y.) ως ακολούθως:
Στην περίπτωση, που, για την είσπραξη της αποζημίωσης εκδοθεί απλή «απόδειξη», το τέλος χαρτοσήμου θα αποδοθεί στο Δημόσιο μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης της απόδειξης αυτής, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 του Kώδικα Xαρτοσήμου.
Στην περίπτωση, που, για την είσπραξη της αποζημίωσης εκδοθεί «τιμολόγιο», το τέλος χαρτοσήμου θα αποδοθεί στο Δημόσιο, εντός των προθεσμιών του άρθρου 30 παρ. 1 του Kώδικα Φορολογικών Στοιχείων (K.Φ.Σ. Π.Δ. 99/1977) (εντός τριμήνου), το οποίο (άρθρο) εξακολουθεί να ισχύει και μετά την έναρξη της ισχύος του ισχύοντος Kώδικα Bιβλίων και Στοιχείων (K.B.Σ. Π.Δ. 186/1992) (άρθρο 39 παρ. 10 Π.Δ. 186/1992 K.B.Σ.).
Tονίζεται, ότι, εάν πριν από την έκδοση της ανωτέρω απόδειξης ή του τιμολογίου καταρτισθεί, τυχόν, έγγραφη σύμβαση, διά της οποίας θα προσδιορίζεται από τα συμβαλλόμενα μέρη, απλώς, το ύψος της προς καταβολή εξ αδικοπραξίας αποζημίωσης, και η έγγραφη αυτή σύμβαση θα υπαχθεί, επίσης, στο ως άνω τέλος χαρτοσήμου 3,60%, επειδή, διά της συμβάσεως αυτής, η εξ αδικοπραξίας καταβαλλόμενη αποζημίωση δεν μετατρέπεται σε αποζημίωση καταβαλλόμενη δυνάμει συμβάσεως, ώστε να υπαχθεί, τυχόν, σε μικρότερο τέλος χαρτοσήμου (2,40%) (βλέπετε κατωτέρω). Σε περίπτωση, πάντως, που καταρτιζόταν τέτοια έγγραφη σύμβαση, το οφειλόμενο επ' αυτής τέλος χαρτοσήμου 3,60%, θα αποδιδόταν στο Δημόσιο μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την κατάρτισή της, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 του Kώδικα Xαρτοσήμου, ενώ η εν συνεχεία εκδοθησόμενη σχετική εξοφλητική της αποζημίωσης απόδειξη ή το σχετικό εξοφλητικό της αποζημίωσης τιμολόγιο, δεν θα υποβάλλονταν σε κανένα τέλος χαρτοσήμου.
β. Aποζημιώσεις καταβαλλόμενες λόγω μη εκπλήρωσης προϋπάρχουσας εκ συμβάσεως ενοχής. Πρόκειται, για αποζημιώσεις, που καταβάλλονται όταν ο εκ συμβάσεως οφειλέτης περιέλθει υπαιτίως σε αδυναμία εκπλήρωσης της παροχής ή όταν ο οφειλέτης καθυστερήσει υπαιτίως την παροχή ή όταν ο οφειλέτης εξετέλεσε κακώς την παροχή.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις εκδίδεται:
Aπλή απόδειξη, εάν λήπτης της αποζημίωσης είναι πρόσωπο φυσικό μη επιτηδευματίας.
Tιμολόγιο, κατ' άρθρο 12 παρ. 3 του Kώδικα Bιβλίων και Στοιχείων, εάν λήπτης της αποζημίωσης είναι επιτηδευματίας φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
H ανωτέρω απόδειξη ή το τιμολόγιο, κατά περίπτωση, υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου 3% ή 2% (πλέον εισφορά 20% υπέρ OΓA), ανάλογα με την ιδιότητα των συμβαλλόμενων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 13 παρ. 1α ή 15 παρ. 1α του Kώδικα Xαρτοσήμου.
* Ως προς τον υπολογισμό του ως άνω τέλους χαρτοσήμου και ως προς το χρόνο απόδοσης του τέλους αυτού στο Δημόσιο (αρμόδια Δ.O.Y.) ισχύουν και εφαρμόζονται ανάλογα αυτά, που αναφέρθηκαν παραπάνω (§α) στις «Aποζημιώσεις, που καταβάλλονται λόγω αδικοπραξίας».
* Θέμα. Στην πράξη οι συναλλασσόμενοι, και, κυρίως, οι επιτηδευματίες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, καταρτίζουν διάφορες συμβάσεις, στις οποίες, προς εξασφάλισή τους, υπόσχονται να καταβάλουν στον έτερο τον μετ' αυτών συμβαλλόμενο ένα χρηματικό ποσό εάν δεν εκτελέσουν ή καθυστερήσουν να εκτελέσουν ή εκτελέσουν κακώς τα διά των συμβάσεων συμφωνηθέντα. Παράδειγμα: Eργολάβος ή έμπορος υπόσχεται να καταβάλει ένα ορισμένο χρηματικό ποσό στον έτερο μετ' αυτού συμβαλλόμενο εάν καθυστερήσει την παράδοση, για μία εβδομάδα από τη συμφωνηθείσα προθεσμία, του αναληφθέντος έργου ή των πωληθέντων εμπορευμάτων.
Tο, κατά τ' ανωτέρω, υποσχεθέν, διά της σχετικής σύμβασης, προς καταβολή χρηματικό ποσό πληροί, κατά νόμον, τα στοιχεία της «ποινικής ρήτρας» (άρθρο 404 A.K.). Παρά ταύτα, οι συμβαλλόμενοι, είτε εκ παραδρομής, είτε από άγνοια, ονομάζουν στη σχετική σύμβαση το ως άνω χρηματικό ποσό «αποζημίωση», αντί του ορθού «ποινική ρήτρα», με αποτέλεσμα να γεννάται θέμα στην πράξη εάν το χρηματικό ως άνω ποσό πρέπει να υποβληθεί σε τέλος χαρτοσήμου (αναλογικό), λόγω του χαρακτηρισμού του στη σύμβαση ως «αποζημίωση», ή να μην υποβληθεί σε κανένα τέλος χαρτοσήμου, επειδή στην πραγματικότητα δεν συνιστά, κατά νόμον, «αποζημίωση», αλλά «ποινική ρήτρα», όπως και πραγματικά είναι. H μη υπαγωγή, δε, σε τέλος χαρτοσήμου της ποινικής ρήτρας, και ειδικότερα της κατάπτωσής της (καταβολής της), δικαιολογείται, εκ του ότι αυτή (ποινική ρήτρα), στην προκειμένη περίπτωση, ασφαλίζει κυρία σύμβαση (στο ανωτέρω παράδειγμα την εργολαβία ή την πώληση), η οποία υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας, ως αντικείμενο του φόρου αυτού (άρθρο 63 παρ. 1 β N. 2859/ 2000).
Σημειώνεται, πάντως, ότι ο εσφαλμένος χαρακτηρισμός στη σύμβαση του ανωτέρω καταβαλλόμενου χρηματικού ποσού ως «αποζημίωση», αντί του ορθού ως «ποινική ρήτρα», δεν δημιουργεί υποχρέωση, για καταβολή επ' αυτού τέλους χαρτοσήμου, εάν αποδεικνύεται, ότι το χρηματικό αυτό ποσό πληροί, κατά νόμον (άρθρο 404 A.K.), τις προϋποθέσεις, για τον χαρακτηρισμό του ως «ποινική ρήτρα». Kαι τούτο, γιατί, από νομικής πλευράς, σημασία δεν έχει ο όποιος χαρακτηρισμός δόθηκε στο χρηματικό ποσό από τα συμβαλλόμενα μέρη, αλλά ο χαρακτηρισμός, που πράγματι ταιριάζει στο χρηματικό ποσό, κατά τις διατάξεις του νόμου (άρθρο 404 A.K.), και αυτός δεν είναι άλλος από αυτόν της «ποινικής ρήτρας».
Για να αποφεύγονται, πάντως, αντιδικίες και αμφισβητήσεις, κατά τον ενδεχόμενο φορολογικό έλεγχο, καλόν θα είναι το καταβαλλόμενο ως άνω χρηματικό ποσό να ονομάζεται στις συμβάσεις ως «ποινική ρήτρα» και όχι ως «αποζημίωση», με την προϋπόθεση, φυσικά, το χρηματικό αυτό ποσό να είναι πράγματι «ποινική ρήτρα», κατά την έννοια του νόμου (άρθρου 404 A.K.). (1)
Παρατηρούμε δηλαδή ότι έννοια της αποζημίωσης, όπως ερμηνεύεται παραπάνω, διαφέρει από την έννοια της άρθρου 8 του Ν. 2859/2000 "β) υποχρέωση για παράλειψη ή ανοχή μιας πράξης ή κατάστασης". Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του εμπορικού αντιπροσώπου (2) ο οποίος εισπράττει χρηματικό ποσό από ξένη επιχείρηση για να σταματήσει να είναι αντιπρόσωπός της στην Ελλάδα. Μπορεί καταχρηστικά στην καθημερινή γλώσσα να ονομάζουμε αυτό το ποσό ως "αποζημίωση" αλλά νομικά αυτό δεν είναι σωστό διότι δεν ισχύει η πιο πάνω αναφερόμενη βασική προϋπόθεση:
"β. Σκοπός. H αποζημίωση έχει ως σκοπό την αποκατάσταση της προξενηθείσας ζημίας, όχι, όμως, και τη γενική ή ειδική πρόληψη της" ζημίας." Το χρηματικό αυτό ποσό εμπίπτει απόλυτα στην έννοια του άρθρου 8 και υπόκειται σε ΦΠΑ, εφ΄όσον δια της υποχρέωσης που αναλαμβάνει ο ελληνικός αντιπροσωπευτικός οίκος του παραδείγματος, στην ουσία παρέχει κάποιου είδους υπηρεσία στον ξένο οίκο.
Πηγές:
(1) Παν. Θ. Pέππα,: Oι καταβαλλόμενες σε τρίτους αποζημιώσεις, για την αποκατάσταση ζημιών περιουσιακής φύσης και η αντιμετώπισή τους από πλευράς τελών χαρτοσήμου
ΔΕΛΤΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
Aριθ. 1332, B' Δεκαπενθήμερο ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005, σελ. 1578
(2) Δ. Γκλεζάκος - Φ.Π.Α. Τα δύσκολα στην πράξη - Αθήνα 2007 - σελ. 153
- Λεπτομέρειες
-
Κατηγορία: Ενδιαφέροντα άρθρα
(Δες και τέλος του άρθρου την ΚΥΑ 83942/27-7-2017
Κ.Υ.Α. αριθμ. 45231/2017 Ρύθμιση υποχρέωσης αποδοχής πληρωμών με κάρτα, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016, (Α΄ 240)
(Ρύθμιση υποχρέωσης αποδοχής πληρωμών με κάρτα, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016, (Α΄ 240))
Κατηγορία: Φορολογία Εισοδήματος
Αθήνα, 20 Απριλίου 2017
Αρ. Πρωτ: 45231/20-04-2017
(ΦΕΚ Β' 1445/27-04-2017)
45231/20.4.2017
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
Γενική Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς
Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας
Αγοράς Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών
Πληροφορίες: Δ. Αντωναράκος, Χ. Γκαλάκου
Τηλ. : 210-3893118, 200, 206 , 210-3848221
Ε-mail : Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Θέμα: Ρύθμιση Υποχρέωσης Αποδοχής Πληρωμών με Κάρτα, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016, (Α΄ 240).
Οι υπουργοί Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών
Έχοντας υπόψη τις διατάξεις:
1. Των άρθρων 62, 63, 64 και 65 του ν. 4446/2016 «Πτωχευτικός Κώδικας, Διοικητική Δικαιοσύνη, Τέλη- Παράβολα, Οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τροποποιήσεις του ν. 4270/2014 και λοιπές διατάξεις», (Α' 240), όπως ισχύει.
2. Του ν. 4177/2013, (Α' 173) «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει.
3. Της περ. β' της παρ. 2 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016, (Α' 94).
4. Του π.δ. 125/2016 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 210).
5. Του π.δ. 116/2014 «Οργανισμός Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας», (Β' 185).
6. Του Π.Δ. 111/2014 (Α' 178/2014 και Α' 25/2015) «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών», όπως ισχύει.
7. Την υπ' αριθμ. ΥΠΟΙΚ 0010218 ΕΞ 2016/14.11.2016 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών (B' 3696), «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου».
8. Του π.δ. 63/2005 (A' 98) «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα».
9. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Καθορισμός υπόχρεων δικαιούχων πληρωμής και προθεσμία συμμόρφωσης
1. Οι δικαιούχοι πληρωμής της περιπτ. γ' του άρθρου 62 του ν. 4446/2016 (Α' 240), οι οποίοι διαθέτουν τους παρακάτω κύριους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (εφεξής Υπόχρεοι), υποχρεούνται να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα κατά την ολοκλήρωση των πράξεων πληρωμής που πραγματοποιούν πληρωτές της περιπτ. β' του άρθρου 62 του ν. 4446/2016 οι οποίοι ενεργούν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα.
| ΚΑΔ |
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ |
| 33.12 |
Επισκευή μηχανημάτων |
| 33.13 |
Επισκευή ηλεκτρονικού και οπτικού εξοπλισμού |
| 33.14 |
Επισκευή ηλεκτρικού εξοπλισμού |
| 35.11 |
Παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος |
| 35.12 |
Μετάδοση ηλεκτρικού ρεύματος |
| 35.13 |
Διανομή ηλεκτρικού ρεύματος |
| 35.14 |
Εμπόριο ηλεκτρικού ρεύματος |
| 35.21 |
Παραγωγή φυσικού αερίου |
| 35.22 |
Διανομή αέριων καυσίμων μέσω αγωγών |
| 35.23 |
Εμπόριο αέριων καυσίμων μέσω αγωγών |
| 36.00 |
Συλλογή, επεξεργασία και παροχή νερού |
| 43.21 |
Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις |
| 43.22 |
Υδραυλικές και κλιματιστικές εγκαταστάσεις θέρμανσης και ψύξης |
| 45.11 |
Πώληση αυτοκινήτων και ελαφρών μηχανοκίνητων οχημάτων |
| 45.19 |
Πώληση άλλων μηχανοκίνητων οχημάτων |
| 45.20 |
Συντήρηση και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων |
| 45.32 |
Λιανικό εμπόριο μερών και εξαρτημάτων μηχανοκίνητων οχημάτων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 45.40 |
Πώληση, συντήρηση και επισκευή μοτοσικλετών και των μερών και εξαρτημάτων τους |
| 47.21 |
Λιανικό εμπόριο φρούτων και λαχανικών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.22 |
Λιανικό εμπόριο κρέατος και προϊόντων κρέατος σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.23 |
Λιανικό εμπόριο ψαριών, καρκινοειδών και μαλακίων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.24 |
Λιανικό εμπόριο ψωμιού, αρτοσκευασμάτων και λοιπών ειδών αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.25 |
Λιανικό εμπόριο ποτών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.26 |
Λιανικό εμπόριο προϊόντων καπνού σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.30 |
Λιανικό εμπόριο καυσίμων κίνησης σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.41 |
Λιανικό εμπόριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, περιφερειακών μονάδων υπολογιστών και λογισμικού σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.42 |
Λιανικό εμπόριο τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.43 |
Λιανικό εμπόριο εξοπλισμού ήχου και εικόνας σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.52 |
Λιανικό εμπόριο σιδηρικών, χρωμάτων και τζαμιών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.54 |
Λιανικό εμπόριο ηλεκτρικών οικιακών συσκευών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.59 |
Λιανικό εμπόριο επίπλων, φωτιστικών και άλλων ειδών οικιακής χρήσης σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.61 |
Λιανικό εμπόριο βιβλίων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.64 |
Λιανικό εμπόριο αθλητικού εξοπλισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.65 |
Λιανικό εμπόριο παιχνιδιών κάθε είδους σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.71 |
Λιανικό εμπόριο ενδυμάτων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.72 |
Λιανικό εμπόριο υποδημάτων και δερμάτινων ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.73 |
Λιανικό εμπόριο φαρμακευτικών ειδών (φαρμακεία) |
| 47.74 |
Λιανικό εμπόριο ιατρικών και ορθοπεδικών ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.75 |
Λιανικό εμπόριο καλλυντικών και ειδών καλλωπισμού σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.77 |
Λιανικό εμπόριο ρολογιών και κοσμημάτων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 55.10 |
Ξενοδοχεία και παρόμοια καταλύματα |
| 55.20 |
Καταλύματα διακοπών και άλλα καταλύματα σύντομης διαμονής |
| 55.30 |
Χώροι κατασκήνωσης, εγκαταστάσεις για οχήματα αναψυχής και ρυμουλκούμενα οχήματα |
| 55.90 |
Άλλα καταλύματα |
| 56.10 |
Δραστηριότητες υπηρεσιών εστιατορίων και κινητών μονάδων εστίασης |
| 56.30 |
Δραστηριότητες παροχής ποτών |
| 59.14 |
Δραστηριότητες προβολής κινηματογραφικών ταινιών |
| 61.10 |
Ενσύρματες τηλεπικοινωνιακές δραστηριότητες |
| 61.20 |
Ασύρματες τηλεπικοινωνιακές δραστηριότητες |
| 61.30 |
Δορυφορικές τηλεπικοινωνιακές δραστηριότητες |
| 69.10 |
Νομικές δραστηριότητες |
| 69.20 |
Δραστηριότητες λογιστικής, τήρησης βιβλίων και λογιστικού ελέγχου· παροχή φορολογικών συμβουλών |
| 71.11 |
Δραστηριότητες αρχιτεκτόνων |
| 71.12 |
Δραστηριότητες μηχανικών και συναφείς δραστηριότητες παροχής τεχνικών συμβουλών |
| 75.00 |
Κτηνιατρικές δραστηριότητες |
| 77.11 |
Ενοικίαση και εκμίσθωση αυτοκινήτων και ελαφρών μηχανοκίνητων οχημάτων |
| 77.12 |
Ενοικίαση και εκμίσθωση φορτηγών |
| 77.21 |
Ενοικίαση και εκμίσθωση ειδών αναψυχής και αθλητικών ειδών |
| 77.22 |
Ενοικίαση βιντεοκασετών και δίσκων |
| 77.29 |
Ενοικίαση και εκμίσθωση άλλων ειδών προσωπικής ή οικιακής χρήσης |
| 79.11 |
Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων |
| 79.12 |
Δραστηριότητες γραφείων οργανωμένων ταξιδιών |
| 85.20 |
Πρωτοβάθμια εκπαίδευση |
| 85.31 |
Γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση |
| 85.32 |
Τεχνική και επαγγελματική δευτεροβάθμια εκπαίδευση |
| 85.41 |
Μεταδευτεροβάθμια μη τριτοβάθμια εκπαίδευση |
| 85.51 |
Αθλητική και ψυχαγωγική εκπαίδευση |
| 85.53 |
Δραστηριότητες σχολών οδηγών |
| 85.59 |
Άλλη εκπαίδευση π.δ.κ.α. |
| 86.10 |
Νοσοκομειακές δραστηριότητες |
| 86.21 |
Δραστηριότητες άσκησης γενικών ιατρικών επαγγελμάτων |
| 86.22 |
Δραστηριότητες άσκησης ειδικών ιατρικών επαγγελμάτων |
| 86.23 |
Δραστηριότητες άσκησης οδοντιατρικών επαγγελμάτων |
| 86.90 |
Άλλες δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας |
| 87.10 |
Δραστηριότητες νοσοκομειακής φροντίδας με παροχή καταλύματος |
| 87.20 |
Δραστηριότητες φροντίδας με παροχή καταλύματος για άτομα με νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών |
| 87.30 |
Δραστηριότητες φροντίδας με παροχή καταλύματος για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία |
| 87.90 |
Άλλες δραστηριότητες φροντίδας με παροχή καταλύματος |
| 88.91 |
Δραστηριότητες βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών |
| 92.00 |
Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα |
| 93.13 |
Εγκαταστάσεις γυμναστικής |
| 93.21 |
Δραστηριότητες πάρκων αναψυχής και άλλων θεματικών πάρκων |
| 93.29 |
Άλλες δραστηριότητες διασκέδασης και ψυχαγωγίας |
| 95.11 |
Επισκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακού εξοπλισμού |
| 96.02 |
Δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων και κέντρων αισθητικής |
| |
Οι παρακάτω δραστηριότητες είναι υπόχρεες από 11/3/2018 |
| 33.20 |
Εγκατάσταση βιομηχανικών μηχανημάτων και εξοπλισμού |
| 41.10 |
Ανάπτυξη οικοδομικών σχεδίων |
| 41.20 |
Κατασκευαστικές εργασίες κτιρίων για κατοικίες και μη |
| 43.29 |
Αλλες κατασκευαστικές εγκαταστάσεις |
| 43.31 |
Επιχρίσεις κονιαμάτων |
| 43.32 |
Ξυλουργικές εργασίες |
| 43.33 |
Επενδύσεις δαπέδων και τοίχων |
| 43.34 |
Χρωματισμοί και τοποθέτηση υαλοπινάκων |
| 43.39 |
Άλλες κατασκευαστικές εργασίες ολοκλήρωσης και τελειώματος |
| 43.91 |
Δραστηριότητες κατασκευής στεγών |
| 43.99 |
Άλλες εξειδικευμένες κατασκευαστικές δραστηριότητες π.δ.κ.α. |
| 47.51 |
Λιανικό εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.53 |
Λιανικό εμπόριο χαλιών, κιλιμιών και επενδύσεων δαπέδου και τοίχου σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.62 |
Λιανικό εμπόριο εφημερίδων και γραφικής ύλης σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.63 |
Λιανικό εμπόριο εγγραφών μουσικής και εικόνας σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.76 |
Λιανικό εμπόριο λουλουδιών, φυτών, σπόρων, λιπασμάτων, ζώων συντροφιάς και σχετικών ζωοτροφών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.78 |
Άλλο λιανικό εμπόριο καινούργιων ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα |
| 47.79 |
Λιανικό εμπόριο μεταχειρισμένων ειδών σε καταστήματα |
| 47.91 |
Λιανικό εμπόριο από επιχειρήσεις πωλήσεων με αλληλογραφία ή μέσω διαδικτυου |
| 49.10 |
Υπεραστικές σιδηροδρομικές μεταφορές επιβατών |
| 49.31 |
Αστικές και προαστιακές χερσαίες μεταφορές επιβατών |
| 49.39 |
Άλλες χερσαίες μεταφορές επιβατών π.δ.κ.α. |
| 49.42 |
Υπηρεσίες μετακόμισης |
| 50.10 |
Θαλάσσιες και ακτοπλοϊκές μεταφορές επιβατών |
| 50.30 |
Εσωτερικές πλωτές μεταφορές επιβατών |
| 51.10 |
Αεροπορικές μεταφορές επιβατών |
| 52.21 |
Δραστηριότητες συναφείς με τις χερσαίες μεταφορές |
| 52.22 |
Δραστηριότητες συναφείς με τις πλωτές μεταφορές |
| 52.23 |
Δραστηριότητες συναφείς με τις αεροπορικές μεταφορές |
| 52.24 |
Διακίνηση φορτίων |
| 52.29 |
Άλλες υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες |
| 56.21 |
Δραστηριότητες υπηρεσιών τροφοδοσίας για εκδηλώσεις |
| 56.29 |
Άλλες υπηρεσίες εστίασης |
| 62.01 |
Δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών συστημάτων |
| 65.12 |
Ασφάλειες εκτός από τις ασφάλειες ζωής |
| 68.20 |
Εκμίσθωση και διαχείριση ιδιόκτητων ή μισθωμένων ακινήτων |
| 68.31 |
Μεσιτικά γραφεία ακινήτων |
| 68.32 |
Διαχείριση ακίνητης περιουσίας, έναντι αμοιβής ή βάσει σύμβασης |
| 74.20 |
Φωτογραφικές δραστηριότητες |
| 79.90 |
Άλλες δραστηριότητες υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες |
| 80.30 |
Δραστηριότητες έρευνας |
| 81.21 |
Γενικός καθαρισμός κτιρίων |
| 81.22 |
Άλλες δραστηριότητες καθαρισμού κτιρίων και βιομηχανικού καθαρισμού |
| 81.29 |
Άλλες δραστηριότητες καθαρισμού |
| 88.10 |
Δραστηριότητες κοινωνικής μέριμνας χωρίς παροχή καταλύματος για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία |
| 91.02 |
Δραστηριότητες μουσείων |
| 91.03 |
Λειτουργία ιστορικών χώρων και κτιρίων και παρόμοιων πόλων έλξης επισκεπτών |
| 93.11 |
Εκμετάλλευση αθλητικών εγκαταστάσεων |
| 93.12 |
Δραστηριότητες αθλητικών ομίλων |
| 93.19 |
Άλλες αθλητικές δραστηριότητες |
| 95.12 |
Επισκευή εξοπλισμού επικοινωνίας |
| 95.21 |
Επισκευή ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης |
| 95.22 |
Επισκευή συσκευών οικιακής χρήσης και εξοπλισμού σπιτιού και κήπου |
| 95.24 |
Επισκευή επίπλων και ειδών οικιακής επίπλωσης |
| 95.25 |
Επισκευή ρολογιών και κοσμημάτων |
| 96.01 |
Πλύσιμο και (στεγνό) καθάρισμα κλωστοϋφαντουργικών και γούνινων προϊόντων |
| 96.03 |
Δραστηριότητες γραφείων κηδειών και συναφείς δραστηριότητες |
| 96.04 |
Δραστηριότητες σχετικές με τη φυσική ευεξία |
2. Οι ως άνω Υπόχρεοι οφείλουν να συμμορφωθούν εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας.
3. Οι ως άνω Υπόχρεοι που θα προβούν σε έναρξη δραστηριότητας, κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα (30) ήμερων προ της παρέλευσης της προθεσμίας, της οριζόμενης στην παρ. 2 του παρόντος άρθρου, οφείλουν να συμμορφωθούν εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας.
4. Οι Υπόχρεοι που θα προβούν σε έναρξη δραστηριότητας ή σχετική μεταβολή μετά την παρέλευση της προθεσμίας, της οριζόμενης στην παρ. 2 του παρόντος άρθρου, οφείλουν να συμμορφωθούν εντός ενός (1) μηνός από την έναρξη, ή τη μεταβολή.
Άρθρο 2
Αρμόδιες αρχές
1. Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια των ελέγχων, την επιβολή των προστίμων και τη βεβαίωση παραβάσεων της παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4446/2016 ορίζονται η Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας Αγοράς Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και οι Διευθύνσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας.
2. Οι υπηρεσίες της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Ε.Γ.Σ.Δ.Ο.Ε) και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), εφόσον στα πλαίσια των ελέγχων που διενεργούν βάσει των αρμοδιοτήτων τους, διαπιστώσουν παράβαση της παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4446/2016, υποχρεούνται σε έγγραφη ενημέρωση της Διεύθυνσης Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας της Αγοράς Προϊόντων και Υπηρεσιών ή της κατά τόπο αρμόδιας Διεύθυνσης Ανάπτυξης για την περαιτέρω εφαρμογή της οριζόμενης με την παρούσα διαδικασίας.
Άρθρο 3
Διαδικασία διενέργειας ελέγχου
1. Η Α.Α.Δ.Ε. κοινοποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή κατάλογο στον οποίο περιλαμβάνονται:
α) Οι Αριθμοί Φορολογικού Μητρώου του συνόλου των Υπόχρεων, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 1 της παρούσας.
β) Στοιχεία από τα οποία προκύπτει η δυνατότητα ή μη αποδοχής πληρωμών με κάρτα, όπως, ενδεικτικά, εισπράξεις μέσω πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών ή άλλων μέσων πληρωμής με κάρτα, για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, σύμφωνα με την περ. δ της παρ. 4 του άρθρου 1 της ΠΟΛ.1033/28.1.2014 (Β' 276), όπως ισχύει.
2. Οι αρμόδιες υπηρεσίες συγκροτούν κλιμάκια ελέγχου αποτελούμενα τουλάχιστον από δύο υπαλλήλους.
3. Τα κλιμάκια ελέγχου που συγκροτούνται από τις αρμόδιες αρχές της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας, είναι εφοδιασμένα με τα ακόλουθα έντυπα:
α) «ΕΝΤΟΛΗ ΕΛΕΓΧΟΥ»
β) «ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ».
4. Τα παραπάνω έντυπα ακολουθούν το πρότυπο όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 138 της υπουργικής απόφασης Α2-718/2014 (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. - Β' 2090), όπως ισχύει, και συντάσσονται με τη διαδικασία του άρθρου 139 της ίδιας απόφασης.
Άρθρο 4
Ύψος και διαδικασία επιβολής προστίμου
1. Στους παραβάτες του άρθρου 1 της παρούσας επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ.
2. Τα πρόστιμα επιβάλλονται με απόφαση του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας στην οποία υπάγονται τα ελεγκτικά όργανα που διαπίστωσαν την παράβαση. Τα ελεγκτικά όργανα υποχρεούνται να υποβάλουν εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία διαπίστωσης τέλεσης της παράβασης τις σχετικές εκθέσεις στην Υπηρεσία τους. Η απόφαση επιβολής προστίμου εκδίδεται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την υποβολή της σχετικής έκθεσης, και αφού ζητηθεί ακρόαση του διοικούμενου κατά το άρθρο 6 του ν. 2690/1999 (Α' 45), και κοινοποιείται αμελλητί στον παραβάτη.
3. Τα διοικητικά πρόστιμα της παρούσας εισπράττονται, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε. - ν.δ. 356/1974, Α' 90), και αποδίδονται, με την επιφύλαξη της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 2946/2001, (Α' 224), στον Κρατικό Προϋπολογισμό.
4. Η απόφαση επιβολής διοικητικού προστίμου της παρούσης υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίησή της, η οποία ασκείται ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, εφόσον οι διοικητικές κυρώσεις έχουν εκδοθεί από την Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας Αγοράς Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών, και ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στην περιφέρεια του οποίου διαπιστώθηκε η παράβαση, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την κατάθεση της προσφυγής.
5. Η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής υπόκειται σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου του τόπου όπου εδρεύει το όργανο που εξέδωσε την απόφαση επιβολής προστίμου, μέσα στην προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 66 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.
6. Το ύψος του επιβληθέντος διοικητικού προστίμου της παρ. 1 του παρόντος άρθρου μειώνεται στο ήμισυ εάν:
α) Ο υπόχρεος εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτόν της σχετικής πράξης και σε κάθε περίπτωση πριν την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής της παρ. 4, προβεί σε καταβολή του προστίμου. Η καταβολή αυτή συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παραίτηση του υπόχρεου από κάθε δικαίωμα προσβολής ή αμφισβήτησης της πράξης επιβολής προστίμου.
β) Ο υπόχρεος εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία υποβολής καταγγελίας ή διενέργειας ελέγχου, καταθέσει στην αρμόδια ελεγκτική Υπηρεσία αποδεικτικό έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα.
Άρθρο 5
Συνεργασία μεταξύ αρμόδιων αρχών.
Σε περίπτωση που οι αρμόδιες Υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας δεχθούν τουλάχιστον πέντε καταγγελίες σε διάστημα τριών διαδοχικών μηνών για την μη αποδοχή πληρωμών με χρήση Μέσων Πληρωμής με Κάρτα από Υπόχρεο της παρ. 1 του άρθρου 1 της παρούσας, αυτές κοινοποιούνται στην Α.Α.Δ.Ε. και στην Ε.Γ. Σ. Δ.Ο.Ε., προκειμένου να ληφθούν υπόψη κατά τον προγραμματισμό και τη διενέργεια ελέγχων, αρμοδιότητάς τους.
Άρθρο 5α
Διαδικασίες δήλωσης και τροποποίησης των Επαγγελματικών Λογαριασμών που τηρούνται στους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010.
1. Οι δικαιούχοι πληρωμής της παρ.1 του άρθρου 1 υποχρεούνται να δηλώνουν ηλεκτρονικά τον ή τους Επαγγελματικό/ούς Λογαριασμό/ούς στο διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ (www.aade.gr) με τη χρήση των διαπιστευτηρίων που διαθέτουν οι χρήστες για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
2. Στον Επαγγελματικό Λογαριασμό οι υπόχρεοι αποδέχονται συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όπως, ενδεικτικά, μέσα πληρωμής με κάρτα, εντολές άμεσης χρέωσης, μεταφορές πίστωσης, πάγιες εντολές, καθώς και συναλλαγές με μετρητά. Οι συναλλαγές που διενεργούνται μέσω του Επαγγελματικού Λογαριασμού αφορούν αποκλειστικά την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου.
3. Συναλλαγές που αφορούν την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου, μέσω των Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010 ανεξαρτήτως του μέσου συναλλαγής, διενεργούνται μέσω Επαγγελματικού Λογαριασμού, που έχει δηλωθεί σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ.1.
4. Οι Επαγγελματικοί Λογαριασμοί δηλώνονται με χρήση του Αριθμού Λογαριασμού Πληρωμών. Εφόσον υπάρχει ΙΒΑΝ, δηλώνονται υποχρεωτικά με τη μορφή αυτή και επιβεβαιώνονται από τους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010. Σε περίπτωση μη επιβεβαίωσης του Λογαριασμού, η ΑΑΔΕ προβαίνει σε απενεργοποίηση του.
5. Δήλωση ίδιου Επαγγελματικού Λογαριασμού από διαφορετικούς δικαιούχους πληρωμής δεν επιτρέπεται και η ΑΑΔΕ προβαίνει σε απενεργοποίηση των Λογαριασμών.
6. Οι δικαιούχοι πληρωμής υποχρεούνται να δηλώσουν το σύνολο των Επαγγελματικών Λογαριασμών τους, σε περίπτωση που οι συναλλαγές της παρ. 2 (όπως ορίζονται και στο άρθρο 1 της ΠΟΛ.1005/2017) διενεργούνται σε πλέον του ενός Επαγγελματικούς Λογαριασμούς.
7. Οι δικαιούχοι πληρωμής δύνανται να διαγράφουν Επαγγελματικό Λογαριασμό ή/και να προβαίνουν σε προσθήκη Επαγγελματικού λογαριασμού, σε περίπτωση τροποποίησης.
8. Η ΑΑΔΕ δύναται να αξιοποιήσει τις πληροφορίες σχετικά με τους Επαγγελματικούς Λογαριασμούς για την υλοποίηση του άρθρου 16 του ν. 4172/2013, όπως ισχύει.
Άρθρο 6
Τελικές Διατάξεις
1. Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν από τη δημοσίευσή της.
2. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ
Αριθ. πρωτ.: 83942/2017 Οδηγίες εφαρμογής της υπ' αριθ. 45231/20-04-2017 (Β' 1445) Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Ρύθμιση Υποχρέωσης Αποδοχής Πληρωμών με Κάρτα σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016 (Α' 240)»
(Οδηγίες εφαρμογής της υπ' αριθ. 45231/20-04-2017 (Β' 1445) Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Ρύθμιση Υποχρέωσης Αποδοχής Πληρωμών με Κάρτα σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016 (Α' 240)»)
Κατηγορία: Φορολογία Εισοδήματος
Αθήνα, 27-07-2017
Αριθ. Πρωτ. : 83942
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Γ.Γ. ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Ταχ. Δ/νση :Πλατεία Κάνιγγος
Ταχ. Κώδικας :101 81
Τηλέφωνο:210 3893118,200,206
210 3848221
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Θέμα : Οδηγίες εφαρμογής της υπ' αριθ. 45231/20-04-2017 (Β' 1445) Κοινής Υπουργικής Απόφασης "Ρύθμιση Υποχρέωσης Αποδοχής Πληρωμών με Κάρτα σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016 (Α' 240)".
Σχετ. : Η υπ' αριθ. 45231/20.4.2017 (Β' 1445) Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016 «Πτωχευτικός Κώδικας, Διοικητική Δικαιοσύνη, Τέλη - Παράβολα, Οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τροποποιήσεις του ν. 4270/2014 και λοιπές διατάξεις» (Α' 240), όπως ισχύει μετά την τροποποίηση με το άρθρο 74 του ν. 4472/2017, θεσπίστηκε η υποχρέωση για τους δικαιούχους πληρωμής1 να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα κατά τις συναλλαγές τους με πληρωτές2 οι οποίοι δρουν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα.
Με υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών, οι δικαιούχοι πληρωμής θα εντάσσονται σταδιακά στην παραπάνω υποχρέωση αποδοχής πληρωμής με κάρτα, βάσει του κύριου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ).
Βάσει της ανωτέρω εξουσιοδοτικής διάταξης, δημοσιεύθηκε στις 27 Απριλίου 2017 η υπ' αριθ. 45231/20.4.2017 «Ρύθμιση Υποχρέωσης Αποδοχής Πληρωμών με Κάρτα σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4446/2016 (Α' 240)» (Β' 1445) Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία ορίζει ένα σύνολο δικαιούχων πληρωμής οι οποίοι υποχρεούνται εντός ορισμένης προθεσμίας να προβούν στην απόκτηση τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα (POS) και κατ' επέκταση υποχρεούνται να αποδέχονται πληρωμές μέσω καρτών.
Ο καθορισμός των υπόχρεων γίνεται βάσει του τετραψήφιου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ), όπως προκύπτει από την Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων, και δεν σχετίζεται με τη δηλούμενη στις φορολογικές αρχές κύρια δραστηριότητα της επιχείρησης. Επομένως, κάθε δικαιούχος πληρωμής που διαθέτει ΚΑΔ, ο οποίος συμπεριλαμβάνεται στη λίστα της εν λόγω κυα και τον έχει δηλώσει είτε ως κύρια είτε ως δευτερεύουσα δραστηριότητα, κρίνεται υπόχρεος και οφείλει να προβεί στην απόκτηση POS εφόσον συναλλάσσεται με πληρωτές οι οποίοι δρουν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα.
Συνεπώς, η υποχρέωση απόκτησης τερματικού POS δεν αφορά δικαιούχους πληρωμής (ελεύθερους επαγγελματίες, ατομικές επιχειρήσεις και εταιρίες) που πωλούν αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες αποκλειστικά σε άλλες επιχειρήσεις (νομικά ή φυσικά πρόσωπα) που δρουν στο πλαίσιο της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας (Β2Β συναλλαγές), ακόμη και αν οι εν λόγω δικαιούχοι πληρωμής διαθέτουν ΚΑΔ που περιλαμβάνεται στη λίστα της με αριθ. 45231/20.4.2017 κυα.
Ως τερματικό αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα προς εκπλήρωση της οριζόμενης υποχρέωσης νοούνται όλες οι διαθέσιμες συσκευές (πχ. ασύρματο και ενσύρματο τερματικό POS, mobile POS), μέθοδοι και εφαρμογές (πχ. Virtual POS) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποδοχή καρτών, τόσο με φυσική παρουσία κάρτας, όσο και χωρίς φυσική παρουσία κάρτας (πωλήσεις εξ' αποστάσεως).
Επομένως, στο πεδίο εφαρμογής του νόμου και της κοινής υπουργικής απόφασης εμπίπτει οποιαδήποτε εφαρμογή πληρωμής διά της οποίας ο πληρωτής δύναται να κινήσει πράξη πληρωμής με κάρτα (πιστωτική, χρεωστική, προπληρωμένη). Υπογραμμίζεται ότι είναι εκτός πεδίου εφαρμογής η μεταφορά πίστωσης ή η άμεση χρέωση καθώς και η πληρωμή μέσω εναλλακτικών καναλιών εξυπηρέτησης (πχ. e-banking).
Οι δικαιούχοι πληρωμής οφείλουν να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα, τα οποία έχουν εκδοθεί από τετραμερές σύστημα πληρωμής (VISA, MASTER CARD, MAESTRO, UNION PAY) και δεν είναι υποχρεωτική η αποδοχή μέσων πληρωμής που έχουν εκδοθεί από τριμερές (DINERS, DISCOVER, AMERICAN EXPRESS). Επιπλέον, οι δικαιούχοι πληρωμής συμβάλλονται υποχρεωτικά με νομίμως αδειοδοτημένους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών, κατά το οριζόμενα στο ν. 3862/2010 (A' 113) και απαγορεύεται να συμβάλλονται με οντότητες οι οποίες δεν αποτελούν νομίμως αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών ή αντιπροσώπους αυτών.
Η προθεσμία συμμόρφωσης στην ανωτέρω Απόφαση για τους δικαιούχους πληρωμής που έχουν προβεί σε έναρξη με έναν από τους ΚΑΔ της λίστας των υπόχρεων πριν τη δημοσίευση αυτής ορίζεται σε τρεις (3) μήνες από τη δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, ήτοι στις 27-07-2017. Όσοι δικαιούχοι πληρωμής προβούν σε έναρξη δραστηριότητας από 27-06-2017 έως 27-07-2017 έχουν προθεσμία συμμόρφωσης έως και την 27η Αυγούστου 2017. Τέλος, όσοι δικαιούχοι πληρωμής προβούν σε έναρξη ή σχετική μεταβολή δραστηριότητας μετά την 27η Ιουλίου 2017 έχουν προθεσμία συμμόρφωσης εντός μηνός από την έναρξη τους.
Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια των ελέγχων, την επιβολή των προστίμων και τη βεβαίωση των ανωτέρω παραβάσεων ορίζονται η Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας Αγοράς Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και οι Διευθύνσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας. Στους παραβάτες επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ. Το ύψος του επιβληθέντος διοικητικού προστίμου μειώνεται στο ήμισυ εάν:
α) Ο υπόχρεος εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτόν της σχετικής πράξης και σε κάθε περίπτωση πριν την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής προβεί σε καταβολή του προστίμου. Η καταβολή αυτή συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παραίτηση του υπόχρεου από κάθε δικαίωμα προσβολής ή αμφισβήτησης της πράξης επιβολής προστίμου,
β) Ο υπόχρεος εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία υποβολής καταγγελίας ή διενέργειας ελέγχου, καταθέσει στην αρμόδια ελεγκτική Υπηρεσία τιμολόγιο αγοράς ή μίσθωσης τερματικού ή οποιοδήποτε βεβαίωση (υπεύθυνη δήλωση περί χρήσης συσκευών ή υπηρεσιών για την αποδοχή μέσων πληρωμής με κάρτα) που αποδεικνύει την κατοχή τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα.
Σύμφωνα με τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου και ειδικότερα την αρχή της χρηστής διοίκησης, ο υπόχρεος απαλλάσσεται από το διοικητικό πρόστιμο όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία απόκτησης τερματικού αποδοχής καρτών. Ειδικότερα, το εν λόγω πρόστιμο δεν επιβάλλεται όταν κατά τη διενέργεια ελέγχου ο υπόχρεος επιδεικνύει στο αρμόδιο όργανο, έγγραφο με το οποίο πιστοποιείται η απόρριψη αιτήματος του υπόχρεου έγκρισης χορήγησης τερματικού από αδειοδοτημένο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών.
Τέλος, όσοι υπόχρεοι έχουν υποβάλει αίτημα πριν την παρέλευση της οριζόμενης προθεσμίας και το τερματικό αποδοχής μέσων πληρωμών με κάρτα δεν τους έχει χορηγηθεί για λόγους που ανάγονται στο πιστωτικό ίδρυμα, γεγονός το οποίο βεβαιώνεται εγγράφως, απαλλάσσονται της επιβολής προστίμου.
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΑΠΑΔΕΡΑΚΗΣ
1 «δικαιούχος πληρωμής»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι ο τελικός αποδέκτης των χρηματικών ποσών τα οποία αποτελούν αντικείμενο της πράξης πληρωμής, σύμφωνα με την περίπτωση 13 του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/751. (περ. γ’, άρθρο 62, ν. 4446/2016)
2 «πληρωτής»: το φυσικό πρόσωπο το οποίο διατηρεί λογαριασμό πληρωμών και επιτρέπει εντολή πληρωμής από αυτόν τον λογαριασμό ή, εάν δεν υπάρχει λογαριασμός πληρωμών, το φυσικό πρόσωπο που δίνει εντολή πληρωμής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 3862/2010 (Α' 113). (περ. β’, άρθρο 62, ν. 4446/2016)
